Vitamin D giúp cơ thể hấp thụ tốt canxi và phospho để hình thành và duy trì hệ xương, răng vững chắc. Thiếu vitamin D ở người lớn và đặc biệt là thiếu vitamin D ở phụ nữ gây ra nhiều bệnh lý như yếu xương, loãng xương. Gần đây, các nghiên cứu còn chỉ ra rằng, thiếu vitamin D có thể là nguy cơ gây nhiều bệnh ngoài hệ thống xương như nhiễm trùng, ung thư, đái tháo đường. Dưới đây là các ảnh hưởng cụ thể của thiếu vitamin D ở người lớn.
1. Dễ bị nhiễm trùng
Vitamin D rất quan trọng đối với sức khỏe của hệ miễn dịch. Thiếu vitamin D ở người lớn khiến các tế bào miễn dịch không thể phản ứng một cách thích hợp, làm chúng ta dễ bị nhiễm trùng hơn. Vitamin D có vai trò thiết yếu đối với chức năng của hai phần cơ bản của hệ miễn dịch, khả năng miễn dịch thích ứng và bẩm sinh.
Khả năng miễn dịch thích ứng là ghi nhớ các loại vi rút mà bạn có – ví dụ như thủy đậu – và đảm bảo bạn không nhận lại chúng. Cả hai hệ miễn dịch này đều rất cần thiết và đều cần mức vitamin D đầy đủ để hoạt động.
Nếu cảm thấy cơ thể dễ bị nhiễm trùng, có thể làm xét nghiệm để bổ sung vitamin D cần thiết. Hiện nay, các nhà khoa học đang nghiên cứu vai trò của sự thiếu hụt vitamin D trong việc tăng nguy cơ ung thư, đặc biệt là ung thư đại trực tràng, ung thư vú, ung thư tụy và ung thư tuyến tiền liệt.
2. Cơ thể luôn mệt mỏi
Vitamin D rất cần thiết cho việc biến đổi thực phẩm thành năng lượng. Nếu thiếu vitamin này, cơ thể sẽ không hấp thu các chất dinh dưỡng từ thức ăn và kết quả là dẫn đến thiếu năng lượng.
Thiếu vitamin D ở phụ nữ sẽ rất dễ dẫn đến thay đổi tâm trạng và tính khí giống như trong thời kỳ kinh nguyệt. Vì vậy, nếu trải qua những thay đổi tâm trạng mà không có bất kỳ giải thích hợp lý nào thì bạn có thể nghĩ đến trường hợp bạn đang bị thiếu hụt vitamin D.
Một thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên có đối chứng giả dược được công bố mới đây trên tạp chí Medicine cho thấy bổ sung vitamin D đã cải thiện đáng kể mức độ mệt mỏi.
3. Đau khớp hoặc xương yếu
Vitamin D cần thiết để điều chỉnh lượng canxi và phosphate trong cơ thể, đóng vai trò chủ chốt trong hoạt động của các khớp, cơ và răng và các mức độ thích hợp giúp ngăn ngừa bệnh nhuyễn xương (xương mềm) và loãng xương (mất mật độ xương).
Thiếu vitamin D ở người lớn sẽ dẫn đến các vấn đề về xương, đặc trưng là sự mất xương, xương trở nên yếu hơn và dễ bị mỏng đi. Mật độ khoáng trong xương cũng bị giảm và xương trở nên rất yếu, ảnh hưởng đến cấu trúc xương và loãng xương.
Thiếu vitamin D ở phụ nữ trong thời kỳ mãn kinh có nhiều nguy cơ mắc các bệnh về xương hơn, đặc biệt là loãng xương do cơ thể gặp khó khăn trong việc hấp thụ vitamin D.
Nếu bị bệnh loãng xương do thiếu vitamin D ở phụ nữ, bạn nên tăng cường bổ sung thực phẩm giàu vitamin D vào khẩu phần ăn và tiếp xúc với ánh mặt trời nhiều hơn. Tuy nhiên, nên tránh thời điểm tắm nắng từ 10 giờ sáng đến 6 giờ chiều vì trong quãng thời gian này, ánh mặt trời có rất nhiều tia cực tím gây hại cho da.
Một nghiên cứu vào năm 2014 cho thấy những người lớn trên 50 tuổi bị thiếu vitamin D thường dễ bị đau hơn ở xương hông và khớp gối và cơn đau có thể sẽ trở nên tồi tệ hơn nếu thiếu máu không được điều trị.
4. Cơ bắp bị tổn thương
Vitamin D hỗ trợ chức năng cơ vì các thụ thể của nó nằm trên khắp cơ thể, bao gồm cả trong cơ. Có nhiều chứng đau cơ nói chung là dấu hiệu của sự thiếu hụt vitamin D. Vitamin D vào các tế bào cơ khi nó được chuyển hóa, tăng cường sự co cơ, là yếu tố quan trọng để ngăn ngừa té ngã và xây dựng cơ bắp và xương thông qua tập thể dục.
Trên thực tế, các nhà nghiên cứu đã tìm ra mối liên hệ giữa đau mạn tính không đáp ứng với điều trị và sự thiếu vitamin D ở người lớn, đồng thời việc bổ sung vitamin D đã được chứng minh là có ích.
5. Ung thư
Sự thiếu vitamin D ở người lớn có thể liên quan đến bệnh ung thư. Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng hơn 75% những người bị nhiều loại bệnh ung thư khác nhau có nồng độ vitamin D thấp, và mức thấp nhất xuất hiện ở những bệnh nhân ung thư đang trong thời kỳ phát triển mạnh. Tuy nhiên nghiên cứu này vẫn cần phải được tiếp tục bởi chưa có bằng chứng về việc liệu hàm lượng vitamin D cao có giảm được nguy cơ ung thư hay tử vong do ung thư hay không.
6. Hội chứng buồng trứng đa nang
Thiếu vitamin D có thể góp phần vào sinh bệnh học của hội chứng buồng trứng đa nang bằng cách thúc đẩy cơ chế kháng insulin.
Thiếu vitamin D ở phụ nữ lâu dài còn làm tăng sản xuất nội tiết tố tuyến cận giáp (PTH), tăng nồng độ testosterone tự do, có thể ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa canxi nội bào góp phần gây rối loạn chức năng rụng trứng và tác động tiêu cực đến khả năng sinh sản.
Nhiều nghiên cứu trên người và động vật cho thấy vitamin D có liên quan đến chức năng sinh sản ở cả phụ nữ và nam giới, một phần do các thụ thể vitamin D và các enzyme chuyển hóa vitamin D đã được tìm thấy trong các mô sinh sản ở người. Một số bằng chứng khoa học còn cho thấy mối liên quan giữa vitamin D và các chỉ thị dự trữ buồng trứng.
Việc bổ sung vitamin D có thể là một yếu tố cần thiết trong việc tìm hiểu, điều trị các rối loạn và biến chứng ở đối tượng mang hội chứng buồng trứng đa nang, nhằm ngăn ngừa hậu quả nghiêm trọng ảnh hưởng đến sức khỏe. Các nghiên cứu đều chỉ ra rằng bổ sung vitamin D có thể làm giảm nồng độ androgen, tăng độ nhạy insulin và góp phần cải thiện quá trình mang thai của phụ nữ mang hội chứng buồng trứng đa nang.